CSS TÜRLERİ
CSS türleri üç tanedir: Yerel CSS, Genel CSS ve Harici CSS
Yerel stil şablonu, sadece sayfa içerisinde tanımlandığı yerde geçerlidir. Buna karşılık genel stil şablonu tüm sayfayı kapsar. Harici stil şablonu ise '.css' uzantılı bir dosya olarak kaydedilir, kullanılacağı sayfalarda çağırılmak suretiyle tüm web sitesini kapsayabilir. Şimdi bu türleri teker teker tanıyalım ve örnekler yazalım.
1.
Yerel Stil Şablonu
Yerel stil şablonları HTML belgesinin body bölümüne yazılırlar. Sadece bir kereliğine, yazıldıkları yerde etkili olurlar.
<html>
<head>
<title>Yerel CSS</title>
<METAcontent=text/html;CHARSET=iso-8859-9 http-equiv=Content-Type>
</head>
<body>
<h1>Deneme</h1>
<h1 style="color:teal ;font-size:15">Deneme</h1>
<h1>Deneme</h1>
</body>
</html>
Yukarıdaki örnekte yazdığımız ilk kelime normal , ikincisi ise belirtilen renkte ve boyutta görünecek. 3. kelime ise tekrar normal görünecek, bu da yerel şablonların bir kerelik olduğunu ispatlıyor.
2.
Genel Stil Şablonları
Yerel Stil şablonlarının aksine genel şablonlar, HTML belgesinin head bölümüne yazılırlar ve belgenin tümünü etkilerler.
<html>
<head>
<title>Genel CSS</title>
<METAcontent=text/html;CHARSET=iso-8859-9 http-equiv=Content-Type>
<style type="text/css">
<!--
h1 {color:teal; font-size:15}
-->
</style>
</head>
<body>
<h1>Deneme</h1>
<h1>Deneme</h1>
<h1>Deneme</h1>
</body>
</html>
Birinci örneği bu sefer genel şablon kullanarak yazdık, sonuçta üç kelime de şablonda belirttiğimiz özelliklerle görüntülendi. Burada browser'a bir style dökümanı yazmaya başlayacağımızı <style type="text/css"> ifadesiyle belirttik. Aynı şekilde </style> etiketi de şablon dökümanının bittiğini gösterir. Aradaki '<!--' ve' -->' ifadeleri kodlarımızı CSS bilmeyen eski sürüm browser'lardan saklamaya yarar.
3.
Harici Stil Şablonları
CSS 'in sizi büyük bir yükten, yani her sayfa için ayrı ayrı kod yazmaktan kurtaran türü harici stil şablonlarıdır. Bu teknikte önce bir stil dosyası oluşturulur, sonra bu stilin kullanılacağı sayfaların başında çağırılır. Aşağıdaki örneğe bakarak bu tekniği daha iyi anlayabilirsiniz.
Bu kodları stil1.css adıyla kaydedin
h1 {font-size:15; color:teal}
h2 {font-size:25; color:silver}
h3 {font-size:35; color:red}
Sonra bu HTML kodlarını yazıp stil1.css ile aynı dizine kaydedin.
<html>
<head>
<title>Harici CSS </title>
<METAcontent=text/html;CHARSET=iso-8859-9 http-equiv= Content-Type>
<link rel="stylesheet" type="text/css" href="stil1.css">
</head>
<body>
<h1>Deneme</h2>
<h2>Deneme</h2>
<h3>Deneme</h2>
</body>
</html>
HTML kodlarının 4. satırında gördüğünüz ve <link rel="stylesheet" type= "text/css" href= "stilDosyası.css"> şeklinde genelleştirilebilecek ifade tahmin edeceğiniz gibi harici stil dosyasını çağırmak için kullanılır.
3.HTML'E CSS TAKVİYESİ
CSS bu zamana kadar anlattığımız özelliklerinin dışında, bazı HTML etiketlerine ekstra parametreler kazandırır, veya bazı özellilliklere kendi aracılığıyla ulaşıp onları şekillendirmemize olanak verir.Şimdi bunları görelim.
1.
Text Özellikleri
*
text-align: Yatay hizalama
o
left: Sola hizalama
o
right: Sağa hizalama
o
center: Ortaya hizalama
o
line-height: Satır yüksekliğinin pixel değeri
o
line-intdent: Sol kenardan uzaklığın piksel değeri
*
text-transform: Metni büyük veya küçük harflerle görüntüleme
o
uppercase: Metni büyük harflerle yazar
o
lowercase: Metni küçük harflerle yazar.
*
text-decoration:
o
underline: Alt çizgili yazar
o
overline: Üst çizgili yazar
o
line-trough: Yazının üstünü çizer.
o
none: Herhangi bir çizgi olmaksızın yazar.
<html>
<body>
<head>
<title>Text özellikleri</title>
<style type="text/css">
<!--
p {
text-transform: uppercase;
line-height: 30;
text-indent: 20;
text-align: center;
text-decoration: line-through;
}
-->
</style>
<body>
<p>deneme</p>
</body>
</html>
2.
Font Özellikleri
*
font-size: Yazı büyüklüğünün piksel cinsinen değerini bildirir.
*
color: Yazının rengini bildirir.
*
font-family: Yazının tipini belirler(Times New Roman,vedana vs.)
*
font-style: Yazının italik olup olmamasını belirler.
o
italic: Yazıyı eğik yapar
o
normal: Yazıyı bir değişiklik yapmadan yazar.
*
font-weight: Yazının bold olup olmamasını belirler.
o
bold: Yazıyı koyu yazar.
o
normal: Yazıyı bir değişiklik yapmaksızın yazar.
<html>
<body>
<head>
<title>Css ve Fontlar</title>
<style type="text/css">
<!--
p {
font-size: 30;
color: teal;
font-weight: bold;
font-style: italic;
font-family: Times New Roman;
}
-->
</style>
<body>
<p>Deneme
</body>
</html>
3.
Liste özellikleri
*
list-style-type:Liste elemanlarının başına:
disc: Daire,
o
circle: Çember,
o
square: Kare,
o
decimal: Sayı koyar.
*
lower(upper)-roman: Liste elemanlarınınn başına küçük(büyük) romen rakamları koyar.
*
lower(upper)-alpha: Liste elemanlarının başına küçük(büyük) harfler koyar.
*
none: Listeleme için herhangi bir sembol kullanmaz.
*
list-syle-image: Listelemeyi vereceğiniz resim ile yapar
*
list-style-position:
o
inside: Listenin ikinci satırını en soldan başlatır.
o
outside: İkinci satırı bir öncekinin dikey hizasından başlatır.
<html>
<body>
<head>
<title>Css ve listeler</title>
<style type="text/css">
<!--
li {
list-style-type: square;
list-style-position: inside;
list-style-image: url(deneme.gif);
}
-->
</style>
<body>
<li>Deneme
<li>Deneme
<li>Deneme
</body>
</html>
4. Background Özellikleri
· background-color: Arkaplan rengi, Hexdecimal veya renk adı olarak yazabilirsiniz.
· background-image:Arkaplan resmi, url(ResimAdı.gif) şeklinde yazılır.
· background-repeat:Resmin;
§ repeat: tüm yönlerde,
§ repeat-x: x ekseni boyunca,
§ repeat-y: y ekseni boyunca tekrar edilmesini, veya
§ no-repeat: Tekrar edilmemesini bildirir.
· background-position:
§ left: Resmi pencerenin sol kenarına yaklaştırır.
§ right: Resmi pencerenin sağ kenarına yaklaştırır.
§ center: Resmi ortalar.
<html>
<body>
<head>
<title>Css ve Fontlar</title>
<style type="text/css">
<!--
p {
background-color:teal;
background-image: url(deneme.gif);
background-position:left;
backround-repeat:repeat-x;
}
-->
</style>
<body>
<p>Deneme</p>
</body>
</html>
5. Katman Özellikleri
*
width: Katmanın genişliği
*
height: Katmanın yüksekliği
*
position:
o
absolute: Katmanını konumunu kesin olarak bildireceğimiz zaman kullanırız.
o
relative: Katmanın konumunu diğer öğelere göre değişebilen şekilde vermemizi sağlar.
*
top: Katmanının pencerenin üst kenarından uzaklığı
*
left: Katmanın pencerenin sol kenarından uzaklığı
*
overflow: 'auto' değerini verirseniz katmanın belirtilen alana sığmayan öğelerini otomatik olarak belirler, 'scroll' değeri ise kaydırma çubukları ekler.
*
visibility: Görününrlük, visible veya hidden değerlerini alır.
*
z-index: Sayfanın görüntülenme önceliğini bildiren sıra numarası.
<html>
<body>
<head>
<title>Css ve Fontlar</title>
<style type="text/css">
<!--
div {
background-color:teal;
width:200;
height:100;
position:absolute;
top:10;
left:200;
z-index:1;
overflow:scroll;
}
-->
</style>
<body>
<div>deneme</div>
</body>
</html>
4. SEÇİCİLER
Seçiciler(Selectors) bize oluşturduğumuz <h1>, <h2> ... gibi etiketlerin mevuct özelliklerini aynı bırakarak onlara yeni özellikler ekleme olanağı verdiği gibi istediğimiz bir kelimeye style özellikleri atayıp istediğimiz zaman çağırmamızı da sağlarlar. İki çeşit seçici öğreneceğiz: Id seçicisi ve sınıf seçicisi.
1.
Id Selectors(Id Seçicileri)
Sınıf seçicileri head bölümünde tanımlanırlar. Seçicinin keyfi isminin başına Sharp(#) işareti konur, ve takip eden köşeli parantezlerin arasına stil özellikleri yazılır.
<html>
<head>
<title>Id seçicileri</title>
<METAcontent=text/html;CHARSET=iso-8859-9 http-equiv=Content-Type>
<style type="text/css">
<!--
#idSecici
{
background:teal;
color:white;
font-weight:bold;
font-family:arial;
}
-->
</style>
</head>
<body>
<div id=idSecici>Deneme</div>
</body>
</html>
2.
Class Selectors(Sınıf Seçicileri)
Orneğin bir <h1> etikti tanımladınız, fakat sayfanın bazı yerlerinde bu etiketin 'color' parametresinin değeri 'red' olsun, fakat geri kalanlar aynı kalsın istiyorsunuz. Bunu sınıf seçicileriyle yapabilirsiniz.
<html>
<head>
<title>Sınıf seçicileri</title>
<METAcontent=text/html;CHARSET=iso-8859-9 http-equiv=Content-Type>
<style type="text/css">
<!--
h1 {
background:teal;
color:white;
font-weight:bold;
font-family:arial;
}
h1.kirmizi{color:red}
-->
</style>
</head>
<body>
<h1>Deneme</h1>
<h1 class="kirmizi">Deneme</h1>
</body>
</html>
Sınıf seçicileri genel olarak da tanımlanabilirler
<html>
<head>
<title>Genel Sınıf seçicileri</title>
<METAcontent=text/html;CHARSET=iso-8859-9 http-equiv=Content-Type>
<style type="text/css">
<!--
.kirmizi{color:red}
-->
</style>
</head>
<body>
<h1>Deneme</h1>
<h1 class="kirmizi">Deneme</h1>
<h2 class="kirmizi">Deneme</h1>
</body>
</html>
5. BAĞLANTILAR VE CSS
CSS ile cansıkıcı 'mavi ve altı çizili' linkler yerine, oldukça estetik görünümlü linkler oluşturabiliriz.<A> etiketinin stilini belirlerken olası üç durumu bildiren üç ifade kullanırız. Bunlar:
*
active: Mouse'un link'in uzerine tıkladığı anki stili,
*
visited: Link en az bir kere tıklandıktan sonraki stili ,
*
hover: Mouse'un imleci link'in üzerindeyken (bir nevi onMouseOver) nasıl bir stil alacağını belirler.
Şimdi bunların kullanımını bir örnekle görelim:
<html>
<head>
<title>Linkler ve CSS</title>
<METAcontent=text/html;CHARSET=iso-8859-9 http-equiv=Content-Type>
<style type="text/css">
<!--
a:link{text-decoration:none; color:teal}
a:active{text-decoration:none; color:red}
a:visited{text-decoration:none; font-family:Times New Roman; color:green}
a:hover{background-color:teal; color:white; font-family:arial}
-->
</style>
</head>
<body>
<a href="Anasayfa.html">Anasayfa</a>
</html>
Bu örnekle CSS bölümünün sonuna geldik. Gördüğünüz gibi bu teknik stiller konusunda HTML'in eksik yönlerini tamamlıyor,ayrıca büyük sayfalar hazırlarken zamandan tasarruf etmemizi sağlıyor. Daha çok pratik yaparak CSS tekniğine iyice hakim olabilirsiniz. Fakat her zaman aklınızın bir köşesinde olsun: Stil şablonlarının Netscape tarafından desteklenmeyen özelliklerinin sayısı bir hayli fazladır.
Bu noktaya yazıları sırası ile takip edip JavaScript ve HTML bölümlerini de okuyup öğrenerek geldiyseniz veya bu uygulamaları zaten biliyor idiyseniz, kısacası bir sayfa yapmak için gerekli bilginiz olduğuna inanıyorsanız aşağıdaki linke tıklayıp tasarım konusunda öneriler bölümüne gidin. Bu bölümü okuduktan sonra webmaster kaynakları bölümünden ihtiyacınız olan programları, grafikleri ve fontları kaydedip sayfanızı yapmaya başlayabilirsiniz
www.desingmega.tr.gg______________
