- Gunumuzde mobil cihazlari kullananlarin sayisi, internet kullananlarin sayisini gecmis durumda. Oranlar Cin'de 3.6'ya 1; Japonya'da 1.1'e 1; Italya'da 1.7'ye 1
- Genisbant Internet kullaniminin 2005 yilinin getirisi 16 milyar dolar iken, mobil internet/veri kullanim getirisi ise yine ayni donemde 20 milyar dolar.
- Tek basina China Mobile bugun 300 milyon kullaniciya sahip. Bu rakam neredeyse Amerika'nin nufusuna esit.
Mobil Internet cok hizli bir sekilde herkesin bilgiye ulasimini degistirecegi kesin. Hatta bircok gelismekte olan ve geri kalmis ulkelerde, mobil iletisim, iletisimin tek yolu. Banglades'de, aylik geliri 2 dolari bile gecmeyen kisilerin sahip oldugu cep telefonlari, onlarin hayatini degistiriyor (bu konuda Muhammed Yunus'un sunumlarini izleyebilirsiniz). iPhone'nun cep telefonu ve mobil hayata katkisi olacagi bir gercek. Size herkesin ve herkesin annesinin blogunda, son bir gun icinde defalarca yazdigi iPhone nedir yazisi yerine, Turker ile iPhone ve mobil Internet uzerine yaptigim kisisel sohbeti sunmayi daha uygun buldum. Her ikimizde de Turkce klavye olmadigindan, Turkce karakterler kullanamadik. Kusura bakmayin!
Mehmet: yeni iPhone'u gordun mu?
Turker: evet. gorur gormez bildirgec'e gonderdim bile. Senin tasarimi ile ilgili yazacagin dusunuyorum, ama yaniliyor muyum bilmem
Mehmet: benim icin en carpici kisim ne teknoloji, ne dokunmatik ekran ne de ipod ozelligi. OS X ve gercek ve tam HTML. Inanilmaz. WAP olayini bitirecek eger bu nezle diger telefon ureticilerine yayilirsa
Turker: OS X kismi gercekten muthis cunku bir anda milyonlarca alete girmis olacak. dunyanin bu mobil halinde bilgisayar ortamindan cok daha kolay dagitilmis olacak
Mehmet: beni uzen kisim Apple'in bu telefon icin kullandigi teknoloji icin aldigi 200 patent kismi oldu
Yedirmeyecekler bir sure. Gerci Nokia cep telefonlarinda Safari kullaniyordu bir suredir ama gercek HTML degildi WAP modunda idi
Turker: Steve Jobs aciklarken pek bir kibirli soyledi "tabii ki patentledik" diye
Mehmet: evet. Ben de sunumunu izledim sitelerinden. Umarim patentlenen kisim yalnizca internet disinda olanlardir. Bu arada benim merak ettigim kim bu teknolojinin arkasindaki sirket? Apple, Nokia gibi bir dev ile bas etmek icin mutlaka isbirligi kullandi
Turker: bilemiyorum. var mi boyle potansiyelli bir sirket?
Mehmet: ben de bilmiyorum. Nokia ile uzun suredir isbirligi yapiyordu zaten Apple
Turker: cingular mobil servis isbirlikci ama boyle bir teknoloji icin bir kaynak olamaz
Mehmet: evet... Apple'da sirf bunun icin Nokia degerinde bir alt yapi, taban kurmaz... Kesin buyuk bir sirket var arkasinda bu teknolojinin yani demek istedigim mobil telefon, Apple'in gercek isi degil
Turker: yakinda cikar kokusu. fakat klasik apple ozellikleri hemen kendini gosteriyor... ekstra kartla falan genisletilme mumkun degil
Mehmet: evet... Bloglarda degisik bir duygular var tasarim ile ilgili... Bircok kisi begeniyor ama haptic geri-bildirim yok diyorlar kullanilabilirlik acisindan
Turker: bana en cok akilli gelen ve belki de bir donum noktasi niteliginde olan sey ise Apple Computer'in ustunu cizip sadece Apple olmasi. Aslinda IBM'in bilgisayar uretimini terketmesinin bir baska boyutu. tabii Apple bilgisayar uretiyor ama olay cok farkli boyutlara tasiniyor artik..
Mehmet: evet. Kesinlikle Apple urun anlayisi. Hatta daha cok Johnny Boy (Ive) tasarimi. Acaba gercek fiyati ne kadar? Cingular ile 2 yil sozlesme zorunlulugu cok kotu cunku kesinlikle kitliyecekler telefonu diger sirketlere
Turker: tabii kitleyecekler bence de. Pek bi olumlu anlatti fiyat konusunu ama kontrati dusununce cok fazla...bilemiyorum daha yuksek fiyata unlocked cikarirlar mi? Bu da demek olurki baska ulkelerde de mobil alanda anlasmalar yapmalari lazim
Mehmet: benim de merakim o! Cunku Kanada'dan bahsetmedi. Benim bulundugum bolgede Cingular yok
Turker: Paran cebinde kalacak
Mehmet: ha-ha. O kisimdan supheliyim. Kesin burada Rogers ya da Bell gibi sirketler ile isbirligi yapacak. Bell zaten Blackberry ile is ortagi.... Ilginc kol guresi olacak mobil sirketlerinde
Turker: evet blackberry ve palm icin tehlikeli bir durum var ama hersey kullanim baslayinca ortaya cikacak.
Mehmet: Luke Wroblewski'nin blogunda okudum. Palm ve Blackberry sirketleri dun toplam olarak pazarda 2 milyar dolar deger kaybi yasamis.
Turker: Bazi yerlerde hemen extra uygulama yuklenemeyecek diye elestiriler cikmis ama HTML olayi olunca acaba web uygulama opsiyonu olacak mi?
Mehmet: evet... fakat iPod'a da normalde hicbir uygulama yukleyemiyorsun ama yukleyen cok
Ucuncu parti uygulamalar ile...
Turker: tabii o da dogru. Bu urunun ne kadar kapali kutu oldugu ile ilgili
Mehmet: Apple her zaman kapali kutu mantigi ile yola cikiyor ama OS X altyapi olursa Apple Scriptlerin ve diger uygulamalarin sayisi inanilmaz artar. Yani isteseler bile durduramazlar
Turker: ne olursa olsun adamlar ortaligi ayaga kaldirmayi biliyorlar
Mehmet: evet kesinlikle
Turker: aciklanirken ki cigliklari o yas grubunda bir insan topluluguna baska nasil attirirsiniz
Mehmet: Steve Jobs kesinlikle cok iyi bir pazarlamaci. Bu arada, seyret:
http://www.tuaw.com/2007/01/10/steve-jobs-interview-on-cnbc/. Adam yuzde 1'in pesindeymis
Turker: evet o mantiga hasta oldum zaten. Bir yandan hayran oluyorum bir yandan da "free culture" genlerimden dolayi sinir oluyorum
Mehmet: ben de... 200 patent
Turker:
Mehmet: bu arada biliyorsun iTunes'dan cok fazla para kazanmiyor Apple. iPod satmaya yarayan bir arac... Acaba telefon ile birlikte Apple ringtones olayindan para kazanmayi istiyor mu? Gecen sene 6 milyar dolarlik bir sektordu bu
Turker: buyuk ihtimal dusunurler. iTunes para kazanmiyor ama iphone'da eklenince tam anlamiyla bir platform oldu. Windows isletim sisteminde de olsaniz sizi Apple'a baglayabiliyor. iTunes'da ringtone'da satarlar
Mehmet: evet. Gercegi soylemek gerekirse para kazanmak istemedi. Cunku muzik sektoru fiyat artirmaya calisti ama Steve Jobs hepsiyle kavga etti. Umarim ayni kavgayi mobil sirketleriyle data transfer ucretleri icin yapar. Cunku bu telefonla kolayca yuzlerce dolar odeyebilir insan veri transferi yuzunden
Turker: kesinlikle...data planlara bir cozum bulunmasi lazim. Belki cingular ile detayli anlasmislardir
Mehmet: Umarim. Dave Shea blogunda bu konuyu yazmis. Ilginc bir yaklasim. Cameron Moll'da ayni seyi yazmis. Biraz once okudum. Soyle diyor:
Gelin Steve Jobs'in sunumunda kullandigi NYTimes.com websitesi ornegine bakalim. Kullanilan tarayici olan "Safari Mini"'nin websitesini gostermek icin resim ve grafiklerin boyutunu kuculttugunu ve HTML kodu biraz olsun duzeltip, websitenin telefona daha hizli ulasmasini sagladigini varsayilim aynen diger cep telefonlarinin yaptigi gibi fakat bununla bile NYTimes websitesinin boyutu yaklasik +500 KB ve bu demektir ki biz bu websitesini telefonda bir kez goruntuleyebilmek icin 5 Dolar odemek zorundayiz eger veri transferi icin KB basina ucret oduyorsaniz.
Cameron Moll'un yazisi gercekten ilginc. Hani heyecan gidince soyle bir duruma genel bakinca "evet, dogru" dedirtiyor. Ama ne olursa olsun, iPhone, Internet mobil icin yeni bir cigir yaratabilir. Cep 2.0'nin baslangici diyorum. Web 2.0 hikaye
Donem Cep 2.0
Turker: cok dogru...sanki biraz kullandigi servisler yonunden teknolojinin ilerisinde gibi. Belki de bu disruptive teknoloji olmasini gosteriyor. Kendisi ile birlikte bircok seyin degismesine on ayak olabilir
Mehmet: evet. iPod gibi. Muzik sektorunu degistirdi. Bu arada umarim Turkiye'de Turkcell'in veri transfer fiyatlarina bir seyler yaparlar
Turker: kesinlikle..adam da bunun sinyallerini veriyor zaten. amaclari ayni seyi mobil sektorunde yapmak
Mehmet: yoksa teknolojisinde degil is. Teknoloji Nokia'da da var. Steve Jobs'in kurnazligi ve isbilirligi Apple'da
Turker: evet. Dusunuyorum da bu veri durumu telco'lar icin cok tehlikeli
Mehmet: nasil yani?
Turker: boyle bir wi-fi enabled bir alet var ve voip var
Mehmet: hmm.. neden olmasin... skype var
Turker: tabii ki. ucuz veri plani demek normal haberlesme yontemine darbe olabilir. voip'le skype ile savasin bir boyutu
Mehmet: benim tam anlayamadigim eger internet hotspot yakalarsan telefon hemen degistiriyor mu kanali? Yani Cingular kullanmiyor degil mi o zaman veri transferi icin?
Turker: valla bu apple oldugu icin bu konuda tereddutluyum aslinda wi-fi var diyorlar ama nedir sartlari bir de o var. Belki dusundugum gibi o kadar da ozgur olmayabilir yani kendi wi-fi'ini kullanamayabilir insan
Mehmet: yani Starbuck'a gidip kullaninca veri transferinin kendi kanalinda mi yapiyor? Dedigin gibi Apple bu.. belli olmaz fakat kendi sunumda soyledi. "Telefon hemen hotspot bulur, acik" dedi
Turker: hum iyi o zaman
Mehmet: dedigin gibi yine de belli olmaz
Eger oyleyse senin dusundugun senaryo ilginc boyut getirir... Hotspot bul, ucuncu parti Skype'i ac... Bedava konus. Skype'dan Skype'a bedava zaten konusmalar
Turker: evet dusunsene telco sektoru simdi sadece bilgisayardaki skype'dan korkarken, her yere gidecek bir skype olabilir
Mehmet: iste o zaman 499 dolarin her centi seve seve odenir
Turker: tabii ki odenir
Bir anda bana muzik alaninda itunes-ipod kilitinin yeni versiyou cingular-iphone kiliti olabilir gibi geldi simdi
www.altiustutasarim.com______________
